Το 5ο τεύχος των «Στοιχείων Αστρονομίας Αστροφυσικής και Διαστημικής», με τίτλο «Λύσεις των ασκήσεων και τύποι Αστρονομίας» το οποίο χωρίζεται σε δύο διαφορετικά μέρη. Το 1ο ΜΕΡΟΣ περιλαμβάνει λυμένες όλες τις 121 ασκήσεις που υπάρχουν στα εκδοθέντα ήδη τρία διδακτικά βιβλία της ίδιας σειράς. Δηλ. περιλαμβάνει τις λύσεις των 49 ασκήσεων του 1ου τεύχους του βιβλίου του μαθητή με τίτλο: «Το ηλιακό μας σύστημα», τις λύσεις των 49, επίσης, ασκήσεων του 2ου τεύχους με τίτλο: «Αστέρες – Γαλαξίες – Σύμπαν – Ουράνια σφαίρα – Τηλεσκόπια» και τις λύσεις των 23ών ασκήσεων του 3ου τείχους με τίτλο: «Διαστημική και νέες αστρονομικές θεωρίες και ανακαλύψεις»…

Το βιβλίο αυτό αποτελεί την απάντηση στην απορία αυτή. Ναι, υπάρχει και «Βιβλίο του καθηγητή», για το 1ο τεύχος, όπως υπάρχει, αντίστοιχα, «Βιβλίο του καθηγητή» και για τα επόμενα δύο τεύχη, που πρόκειται να κυκλοφορήσει αργότερα. Τι θα έπρεπε άραγε να περιλαμβάνει το βοήθημα αυτό; Ποια έπρεπε να είναι η ύλη του και πώς έπρεπε να καταταγεί αυτή, ώστε να είναι περισσότερο πρόσφορη; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό γινόταν ακόμη δυσκολότερη λόγω της παντελούς έλλειψης άλλων παρόμοιων εγχειριδίων στα Γυμνάσια και Λύκεια της χώρας. Οπωσδήποτε, όμως, ένα τέτοιο βιβλίο πρέπει να περιέχει τα ακόλουθα νέα στοιχεία, τα οποία ακολουθεί κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο…

Έτσι η δεύτερη αυτή έκδοση, που κυκλοφόρησε πρόσφατα, περιλαμβάνει ανανεωμένα και διορθωμένα πολλά στοιχεία της προηγούμενης έκδοσης, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα της επιστημονικής και αστρονομικής έρευνας. Επί πλέον στη νέα έκδοση θεωρήθηκε απαραίτητο να προστεθούν δύο ακόμη Ενότητες, η 12Α και η 12Β, που παρουσίασαν στο μεταξύ ξεχωριστό ενδιαφέρον και ασχολούνται με τους μεγάλους δορυφόρους των πλανητών, τους οποίους εξερεύνησαν και εξερευνούν ακόμη τα διαστημικά σκάφη, που έφθασαν στην περιοχή τους, καθώς και τους νάνους πλανήτες, οι οποίοι, όπως αποδείχτηκε είναι ακόμη και μεγαλύτεροι από τον Πλούτωνα και βρίσκονται στις εσχατιές του Ηλιακού μας Συστήματος…

Δεν πέρασε καλά – καλά ένας χρόνος από την έκδοση του 4ου τεύχους των «Στοιχείων Αστρονομίας, Αστροφυσικής και Διαστημικής» (διερευνητικές εργασίες [Projects], πειραματικές δραστηριότητες και πρακτικές εφαρμογές) και να που παρέστη η ανάγκη να μεταφραστεί το βιβλίο αυτό και στα αγγλικά, επειδή παρουσιάζει εξαιρετικό γενικότερο ενδιαφέρον, τόσο για τους διδάσκοντες καθηγητές, όσο και για τους μαθητές…

Το Νοέμβριο του 2009, η Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος, που έχει την έδρα της στο Βόλο, γιόρτασε το «Διεθνές έτος Αστρονομίας 2009» με το σύνθημα: «Το Σύμπαν δικό σας να το ανακαλύψετε». Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης εκείνης ο αστροφυσικός – διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου Αθηνών κ. Διονύσιος Σιμόπουλος παρουσίασε το «Λεξικό Αστρονομίας» και το «Λεξικό Διαστημικής» του κ. Κωνσταντίνου Δ. Μαυρομμάτη…

Μετά την έκδοση του 1ου Τόμου, με τίτλο: «Θέματα και απαντήσεις Πανελληνίων Μαθητικών Διαγωνισμών Αστρονομίας και Διαστημικής», που περιλάμβανε την πρώτη 10ετία των διαγωνισμών, αποφασίσαμε ότι θα έπρεπε να εκδώσουμε το 2ο τόμο πριν τελειώσει η δεύτερη 10ετία, για δυο κυρίως λόγους: Πρώτα επειδή επισωρεύθηκε κατά το διάστημα αυτό αφθονότατη αστρονομική ύλη διαγωνισμών, αφού, τώρα πλέον, δεν είναι δυο οι φάσεις των διαγωνισμών, αλλά τέσσερις (προσθήκη 1ης φάσης «ΕΥΔΟΞΟΣ» και 4ης φάσης «ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ»), με περισσότερα θέματα του κάθε διαγωνισμού.

Η επιστήμη της αστρονομίας συνεχώς εξελίσσεται και προοδεύει. Καινούργιες ανακαλύψεις έρχονται στην επιφάνεια, νέες θεωρίες αναπτύσσονται, ποικίλες αναθεωρήσεις δεδομένων γίνονται και πολλά άλλα. Έτσι παρίσταται η ανάγκη να υπάρξει ένα ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ του ΛΕΞΙΚΟΥ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ που κυκλοφόρησε πριν από 5 χρόνια. Το ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ αυτό συνοδεύει ήδη τη 2η έκδοση του ΛΕΞΙΚΟΥ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ.

Έχουν περάσει δέκα ακριβώς χρόνια από το 1996, που άρχισε να διενεργείται ο Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικής σε όλα τα Λύκεια της χώρας και πλέον ο διαγωνισμός αυτός έχει γίνει θεσμός. Είναι δε διαδεδομένος ευρύτατα και πάρα πολλοί μαθητές των Λυκείων ζητούν κάθε χρόνο να μάθουν τις ημερομηνίες κατά τις οποίες θα διεξαχθεί.

Ένα πρωτότυπο και ενδιαφέρον βιβλίο, εξ ολοκλήρου έγχρωμο, με πλούσια και όμορφη εικονογράφηση, εκδόθηκε το 2005 στο Βόλο από την Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος και κυκλοφόρησε με τίτλο: «Η ουρανογραφία των Αγίων». Είναι ένα αξιόλογο έργο του προέδρου της Εταιρείας κ. Κωνσταντίνου Μαυρομμάτη, μαθηματικού – τ. λυκειάρχη και συγγραφέα, ο οποίος, ύστερα από μακροχρόνια ενασχόληση με το θέμα, παρουσιάζει με επιτυχία στο ελληνικό κοινό τους αστερισμούς του ουρανού με χριστιανικά ονόματα και εικόνες, στηριζόμενος στους «χριστιανικούς χάρτες» του Σίλερ, που είδαν το φως της δημοσιότητας το 17ο αιώνα.

Είναι το 3ο και τελευταίο τεύχος της τετραπλής σειράς, με γενικό τίτλο: «Στοιχεία Αστρονομίας, Αστροφυσικής και Διαστημικής», το οποίο κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο του 2013 η Εταιρεία μας. Ο υπότιτλος του βιβλίου είναι: «Διαστημική – Νέες αστρονομικές θεωρίες και ανακαλύψεις». Το βιβλίο περιλαμβάνει 6 διδακτικές ενότητες διαστημικής και 8 άλλες διδακτικές ενότητες νέων αστρονομικών θεωριών και ανακαλύψεων.

Από φέτος με τα νέα προγράμματα του Λυκείου, άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους οι εργασίες τύπου project. Στόχος των project είναι να παρέχουν στους μαθητές τη δυνατότητα της αυτενέργειας και της ομαδικής συνεργασίας. «Μαθαίνω κατασκευάζοντας, ερευνώντας και συνεργαζόμενος» είναι το γενικό σύνθημά τους.

praktika_synedrioy Το 1ο Αστρονομικό Συνέδριο – Φεστιβάλ Νεολαίας είχε ως θέμα την «Αστρονομία στην εκπαίδευση» και σημείωσε εξαιρετική επιτυχία. Το παρακολούθησαν περίπου 50 νέοι και είχε τους εξέχοντες προσκεκλημένους ομιλητές: κ. Διονύσιο Σιμόπουλο με θέμα: «Από τη γένεση στον κατακλυσμό» και κ. Ιωάννη Σειραδάκη με θέμα: «Γνωριμία με τα πάλσαρς», ενώ το παρακολούθησαν και άλλοι αστρονόμοι.

Είναι το 2ο τεύχος της σειράς «Στοιχεία Αστρονομίας Αστροφυσικής και Διαστημικής» που προχωρεί σε αστρονομικές γνώσεις πέρα από το ηλιακό μας σύστημα, με το οποίο ασχολήθηκε το 1ο τεύχος. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά καλαίσθητο βιβλίο, με πλούσια εικονογράφηση και σχεδιασμό, που προσελκύει τον αναγνώστη με τη μεθοδικότητά του και την όμορφη παρουσίαση των θεμάτων του. Το κεφάλαιο των «Αστέρων» περιλαμβάνει τους αστερισμούς, τη λαμπρότητα και τις αποστάσεις των αστέρων, του γίγαντες και νάνους αστέρες, τους μεταβλητούς αστέρες, την εξέλιξη αυτών, την ουρανογραφία, τη μεσοαστρική ύλη, τα νεφελώματα κ.λπ

Πρόκειται για ένα εγχειρίδιο αστρονομίας που είναι κατάλληλο για μαθητές των τελευταίων τάξεων του Δημοτικού, του Γυμνασίου, του Λυκείου, αλλά και για οποιονδήποτε άλλον που θέλει να αποκτήσει στοιχειώδεις αστρονομικές γνώσεις. Είναι γραμμένο με απλότητα και μεθοδικότητα, ώστε να μπορούν να το καταλάβουν όλοι όσοι το διαβάζουν έστω και αν έχουν εντρυφήσει ελάχιστα στην «επιστήμη των επιστημών», όπως αποκλήθηκε η αστρονομία.

Το να επιχειρήσει κάποιος να γράψει ένα λεξικό και μάλιστα λεξικό αστρονομίας, είναι κάτι γοητευτικό, αλλά και τρομακτικό συγχρόνως. Γοητευτικό γιατί η επιστήμη της αστρονομίας πέραν των εφαρμογών της στη σημερινή μας εποχή, γοήτευσε και θα γοητεύσει τον άνθρωπο και μελλοντικά. Τρομακτικό γιατί πάνω σου πέφτει ένα βάρος και μια δυσκολία να συμπεριλάβεις στο έργο σου αστρονομικές γνώσεις από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερα. Από το «α» (το διεθνές σύμβολο του λαμπρότερου άστρου ενός αστερισμού) μέχρι το «ω» (τον Ωρίωνα, τον αστερισμό και το νεφέλωμα).